بررسی ژنتیکی غزال ها در برخی از مناطق ساحلی و جزایر خلیج فارس بر اساس توالی ژن سیتوکروم b

آهوها گروه بسیار متنوعی از پستانداران هستند که ارتباطات فیلوژنتیک در این گروه تا حد زیادی ناشناخته مانده است. آن ها به خانواده bovidae تعلق دارند و در قسمت های مرکزی و جنوبی ایران یافت می شوند. در بین محققان چالش های بسیاری برای تعیین گونه های آهو وجود دارد. تعداد زیادی از گونه های آهو (gazella sp) به دلیل شکار مفرط و تخریب زیستگاه ها در معرض خطر قرار گرفته-اند. امروزه حفاظت از تنوع زیستی به یک مسئله و نگرانی جهانی تبدیل شده است. پیشرفت های اخیر در زمینه ی دانش مولکولی فرصت بی نظیری برای حل مشکلات در زمینه رده بندی، تکامل و ژنتیک جمعیت ها فراهم کرده است. شناسایی رده بندی صحیح آهوها، گامی موثر در موفقیت برنامه-های زادآوری در اسارت و معرفی مجدد می باشد. در این تحقیق، توالی ژن سیتوکروم b از dna میتوکندریایی تعدادی از نمونه های جمع آوری شده از 8 جمعیت آهو در جنوب ایران مورد آنالیز قرار گرفتند. پس از مقایسه توالی بدست آمده با توالی موجود در ژن بانک در نرم افزار mega v5 و ترسیم درخت فیلوژنتیک، 3 گونه متفاوت از آهو در این نواحی شناسایی شد. بر اساس دیدگاه فیلوژنتیک، آهوسانان جزایر کیش و خارک آهوی گواتردار (gazella subgutturosa) و آهوسانان چهار ناحیه دیگر شامل جزایر هرمز و هنگام و دشت های طارم و مسافرآباد، آهوی هندی یا جبیر (gazella bennettii) بودند. در منطقه حفاظت شده مند گونه ای جدید از آهو شناسایی شد و gazella marica نام گذاری گردید. نتایج آنالیز واریانس مولکولی در نرم افزار arlequin v3.5 نشان داد تفاوت در بین این جمعیت ها بیش از تفاوت در درون جمعیت ها است. به طور کلی، تنوع ژنتیکی در جزایر، به دلیل عدم وجود ارتباط با سایر جمعیت ها، کمتر از نواحی دیگر بود. بیشترین میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت آهوان دشت طارم و کمترین میزان تنوع ژنتیکی در جزیره هنگام مشاهده شد. نتایج فواصل ژنتیکی حاصل از نرم افزار arlequin v3.5 نشان داد که فاصله ژنتیکی بین جمعیت های متعلق به یک گونه کمتر از فاصله ژنتیکی بین جمعیت های دارای گونه های مختلف است. با توجه به وجود 3 گونه ی متفاوت در این مناطق، باید برنامه حفاظتی جداگانه را برای مدیریت جمعیت این نواحی فراهم کرده و از تبادل آهوها بین نواحی باگونه های متفاوت جلوگیری کنیم.